IJzertekort bij vrouwen: het komt vaker voor dan je denkt
IJzertekort bij vrouwen komt vaker voor dan je denkt, ook bij vrouwen met een gezond voedingspatroon. Zelf ontdekte ik dat ik een ijzertekort had en ik zie het regelmatig terug in mijn praktijk. In deze blog lees je wat een ijzertekort precies is, welke klachten erbij horen, wat de oorzaken kunnen zijn én waarom vrouwen – zeker tijdens de vruchtbare jaren – extra alert moeten zijn.
Wat is een ijzertekort?
Een ijzertekort ontstaat wanneer het lichaam onvoldoende ijzer heeft om goed te functioneren. IJzer is een essentieel mineraal dat nodig is voor de aanmaak van hemoglobine, een eiwit in rode bloedcellen dat zuurstof vervoert naar de organen en weefsels.
De ijzervoorraad in het lichaam wordt gemeten aan de hand van ferritine. Ferritine is een eiwit dat ijzer opslaat. Een ferritinewaarde tussen de 70-200 mcg/L wordt als optimaal gezien. Als dit lager dan 70 is spreek je over een ijzertekort.
IJzer speelt een belangrijke rol bij:
- Energieproductie
- Cognitieve functies
- Immuunfunctie
- Spierstofwisseling
IJzertekort: symptomen die je kunt herkennen
De symptomen van een ijzertekort kunnen vaag of aspecifiek zijn, waardoor het tekort vaak onopgemerkt blijft. Bij vermoedens van een tekort is een bloedonderzoek aan te raden. Veelvoorkomende klachten zijn:
- Vermoeidheid of futloosheid
- Bleke huid of bleke slijmvliezen
- Kortademigheid bij lichte inspanning
- Hartkloppingen
- Koude handen en voeten
- Rusteloze benen
- Haaruitval of broze nagels
- Brain fog (concentratie- of geheugenproblemen)
Deze symptomen kunnen ook voorkomen bij andere tekorten of gezondheidsproblemen. Laat daarom altijd een breder bloedonderzoek doen; inclusief ferritine, hemoglobine, vitamine B12 en schildklierwaarden TSH en vrij T4.
De ijzervoorraad in het lichaam wordt gemeten aan de hand van ferritine. Ferritine is een eiwit dat ijzer opslaat. Een ferritinewaarde tussen de 70-200 mcg/L wordt als optimaal gezien. Als dit lager dan 70 is spreek je over een ijzertekort.
IJzer speelt een belangrijke rol bij:
- Energieproductie
- Cognitieve functies
- Immuunfunctie
- Spierstofwisseling
IJzertekort: symptomen die je kunt herkennen
De symptomen van een ijzertekort kunnen vaag of aspecifiek zijn, waardoor het tekort vaak onopgemerkt blijft. Bij vermoedens van een tekort is een bloedonderzoek aan te raden. Veelvoorkomende klachten zijn:
- Vermoeidheid of futloosheid
- Bleke huid of bleke slijmvliezen
- Kortademigheid bij lichte inspanning
- Hartkloppingen
- Koude handen en voeten
- Rusteloze benen
- Haaruitval of broze nagels
- Brain fog (concentratie- of geheugenproblemen)
Deze symptomen kunnen ook voorkomen bij andere tekorten of gezondheidsproblemen. Laat daarom altijd een breder bloedonderzoek doen; inclusief ferritine, hemoglobine, vitamine B12 en schildklierwaarden TSH en vrij T4.
Een ijzertekort ontstaat wanneer het lichaam onvoldoende ijzer heeft om goed te functioneren. IJzer is een essentieel mineraal dat nodig is voor de aanmaak van hemoglobine, een eiwit in rode bloedcellen dat zuurstof vervoert naar de organen en weefsels.
De ijzervoorraad in het lichaam wordt gemeten aan de hand van ferritine. Ferritine is een eiwit dat ijzer opslaat. Een ferritinewaarde tussen de 70-200 mcg/L wordt als optimaal gezien. Als dit lager dan 70 is spreek je over een ijzertekort.
IJzer speelt een belangrijke rol bij:
IJzertekort: symptomen die je kunt herkennen
De symptomen van een ijzertekort kunnen vaag of aspecifiek zijn, waardoor het tekort vaak onopgemerkt blijft. Bij vermoedens van een tekort is een bloedonderzoek aan te raden. Veelvoorkomende klachten zijn:
Deze symptomen kunnen ook voorkomen bij andere tekorten of gezondheidsproblemen. Laat daarom altijd een breder bloedonderzoek doen; inclusief ferritine, hemoglobine, vitamine B12 en schildklierwaarden TSH en vrij T4.
De ijzervoorraad in het lichaam wordt gemeten aan de hand van ferritine. Ferritine is een eiwit dat ijzer opslaat. Een ferritinewaarde tussen de 70-200 mcg/L wordt als optimaal gezien. Als dit lager dan 70 is spreek je over een ijzertekort.
IJzer speelt een belangrijke rol bij:
- Energieproductie
- Cognitieve functies
- Immuunfunctie
- Spierstofwisseling
IJzertekort: symptomen die je kunt herkennen
De symptomen van een ijzertekort kunnen vaag of aspecifiek zijn, waardoor het tekort vaak onopgemerkt blijft. Bij vermoedens van een tekort is een bloedonderzoek aan te raden. Veelvoorkomende klachten zijn:
- Vermoeidheid of futloosheid
- Bleke huid of bleke slijmvliezen
- Kortademigheid bij lichte inspanning
- Hartkloppingen
- Koude handen en voeten
- Rusteloze benen
- Haaruitval of broze nagels
- Brain fog (concentratie- of geheugenproblemen)
Deze symptomen kunnen ook voorkomen bij andere tekorten of gezondheidsproblemen. Laat daarom altijd een breder bloedonderzoek doen; inclusief ferritine, hemoglobine, vitamine B12 en schildklierwaarden TSH en vrij T4.
Er zijn verschillende oorzaken van een ijzertekort, vaak is het een combinatie van meerdere factoren. De meest voorkomende zijn:
1. Verlies van ijzer
Een tekort aan ijzer kan ontstaan door verlies van bloed, bijvoorbeeld bij hevige menstruatie, een bevalling, een operatie of inwendige bloedingen, zoals bij maag- of darmproblemen.
2. Onvoldoende inname via voeding
Een tekort kan ook het gevolg zijn van een te lage inname via voeding. Dit komt vaak voor bij mensen die plantaardig eten zonder voldoende ijzerrijke producten, weinig of geen rood vlees consumeren, of zich houden aan een eenzijdig voedingspatroon of crashdieet.
3. Slechte opname van ijzer
Daarnaast kan de opname van ijzer verstoord zijn. Een verstoorde darmgezondheid speelt hierin vaak een belangrijke rol. Ook het gebruik van maagzuurremmers, een tekort aan maagzuur, of het combineren van ijzerrijke maaltijden met calciumrijke producten, koffie of thee kan de opname flink verstoren.
4. Verhoogde behoefte
In sommige situaties heeft het lichaam simpelweg meer ijzer nodig, zoals tijdens de zwangerschap, bij borstvoeding, intensief sporten of tijdens de groeifase bij jongeren.
De oorzaken van een ijzertekort
Waarom een ijzertekort nog te vaak over het hoofd wordt gezien
Een ijzertekort wordt in de praktijk vaak gemist, zelfs wanneer er duidelijk klachten zijn. Dit komt onder andere doordat er vooral wordt gekeken naar de ‘referentiewaarden’ in bloedonderzoek. Die referentiewaarden geven het gemiddelde van de populatie weer, maar zeggen niet over wat optimaal is voor jóu als individu.
Een ferritinewaarde van 20-30 mcg/L valt binnen de reguliere referentiewaarden en wordt vaak als ‘normaal’ bestempeld. Toch ervaren veel mensen bij deze waarden al duidelijke klachten zoals vermoeidheid, brain fog of rusteloze benen. Wanneer we kijken naar de optimaalwaarden – dus naar hoeveel ijzer het lichaam nodig heeft om optimaal te functioneren – hanteren we een streefwaarde tussen de 70 – 200 mcg/L. Zeker bij vrouwen in de vruchtbare levensfase is het belangrijk om niet alleen af te gaan op ‘wat gemiddeld is’, maar te kijken naar ‘wat voldoende is’. Door alleen te vertrouwen op de standaard referentiewaarden, kan een ijzertekort onopgemerkt blijven, met negatieve gevolgen voor je energie, concentratie en algehele gezondheid.
Een ferritinewaarde van 20-30 mcg/L valt binnen de reguliere referentiewaarden en wordt vaak als ‘normaal’ bestempeld. Toch ervaren veel mensen bij deze waarden al duidelijke klachten zoals vermoeidheid, brain fog of rusteloze benen. Wanneer we kijken naar de optimaalwaarden – dus naar hoeveel ijzer het lichaam nodig heeft om optimaal te functioneren – hanteren we een streefwaarde tussen de 70 – 200 mcg/L. Zeker bij vrouwen in de vruchtbare levensfase is het belangrijk om niet alleen af te gaan op ‘wat gemiddeld is’, maar te kijken naar ‘wat voldoende is’. Door alleen te vertrouwen op de standaard referentiewaarden, kan een ijzertekort onopgemerkt blijven, met negatieve gevolgen voor je energie, concentratie en algehele gezondheid.
Een ijzertekort wordt in de praktijk vaak gemist, zelfs wanneer er duidelijk klachten zijn. Dit komt onder andere doordat er vooral wordt gekeken naar de ‘referentiewaarden’ in bloedonderzoek. Die referentiewaarden geven het gemiddelde van de populatie weer, maar zeggen niet over wat optimaal is voor jóu als individu.
Een ferritinewaarde van 20-30 mcg/L valt binnen de reguliere referentiewaarden en wordt vaak als ‘normaal’ bestempeld. Toch ervaren veel mensen bij deze waarden al duidelijke klachten zoals vermoeidheid, brain fog of rusteloze benen. Wanneer we kijken naar de optimaalwaarden – dus naar hoeveel ijzer het lichaam nodig heeft om optimaal te functioneren – hanteren we een streefwaarde tussen de 70 – 200 mcg/L. Zeker bij vrouwen in de vruchtbare levensfase is het belangrijk om niet alleen af te gaan op ‘wat gemiddeld is’, maar te kijken naar ‘wat voldoende is’. Door alleen te vertrouwen op de standaard referentiewaarden, kan een ijzertekort onopgemerkt blijven, met negatieve gevolgen voor je energie, concentratie en algehele gezondheid.
Een ferritinewaarde van 20-30 mcg/L valt binnen de reguliere referentiewaarden en wordt vaak als ‘normaal’ bestempeld. Toch ervaren veel mensen bij deze waarden al duidelijke klachten zoals vermoeidheid, brain fog of rusteloze benen. Wanneer we kijken naar de optimaalwaarden – dus naar hoeveel ijzer het lichaam nodig heeft om optimaal te functioneren – hanteren we een streefwaarde tussen de 70 – 200 mcg/L. Zeker bij vrouwen in de vruchtbare levensfase is het belangrijk om niet alleen af te gaan op ‘wat gemiddeld is’, maar te kijken naar ‘wat voldoende is’. Door alleen te vertrouwen op de standaard referentiewaarden, kan een ijzertekort onopgemerkt blijven, met negatieve gevolgen voor je energie, concentratie en algehele gezondheid.
Voor vrouwen in de vruchtbare levensfase is menstruatie een belangrijke risicofactor voor ijzertekort. Tijdens elke menstruatie verlies je bloed, en daarmee ook ijzer. Zeker bij hevige menstruaties kan er maandelijks veel ijzer verloren gaan, zonder dat je dit direct doorhebt. Dat tekort bouwt zich langzaam op en kan op termijn klachten veroorzaken.
Herken je dit?
Dan is het verstandig om je ferritinewaarde te laten meten – dit is de maat voor je ijzervoorraad. Zelfs als je gezond eet of regelmatig vlees of ijzerrijke voeding binnenkrijgt, kan het bloedverlies ervoor zorgen dat je lichaam meer ijzer verbruikt dan het opneemt.
Hevige menstruatie is vaak ‘genormaliseerd’, maar het hoort niet je energieniveau of dagelijks functioneren te ondermijnen. Als je merkt dat je menstruatie je uitput of je herstel langer duurt, trek dan aan de bel. IJzertekort kun je goed opsporen én behandelen – vaak met simpele aanpassingen in voeding of via suppletie.
Herken je dit?
- Je moet vaker dan om de 2 uur je tampon of maandverband vervangen
- Je menstrueert langer dan 7 dagen
- Je verliest stolsels (donkere klonten bloed) tijdens je menstruatie
- Je ervaart veel vermoeidheid rondom of na je menstruatie
- Je bent snel duizelig en kortademig, zelfs bij lichte inspanning
Dan is het verstandig om je ferritinewaarde te laten meten – dit is de maat voor je ijzervoorraad. Zelfs als je gezond eet of regelmatig vlees of ijzerrijke voeding binnenkrijgt, kan het bloedverlies ervoor zorgen dat je lichaam meer ijzer verbruikt dan het opneemt.
Hevige menstruatie is vaak ‘genormaliseerd’, maar het hoort niet je energieniveau of dagelijks functioneren te ondermijnen. Als je merkt dat je menstruatie je uitput of je herstel langer duurt, trek dan aan de bel. IJzertekort kun je goed opsporen én behandelen – vaak met simpele aanpassingen in voeding of via suppletie.
IJzertekort en je menstruatie
Wat kun je doen?
Gelukkig kun je zelf veel doen om een ijzertekort aan te pakken. Alleen meer ijzerrijke voeding is vaak niet genoeg. De manier waarop je lichaam ijzer opneemt, speelt namelijk net zo’n grote rol. Beginnen met het aanpassen van je voeding is een goede eerste stap, maar laat je daarbij het liefst begeleiden door een professional. In mijn tweede blog vertel ik je meer over de rol van voeding en darmgezondheid – en wat jij zelf kunt doen om je ijzerwaarden op peil te krijgen.
Lukt het niet om zelf de eerste stappen te zetten of wil je weten wat voor jouw specifieke situatie het beste is? Plan dan een vrijblijvend kennismakingsgesprek in – ik denk graag met je mee!
Lukt het niet om zelf de eerste stappen te zetten of wil je weten wat voor jouw specifieke situatie het beste is? Plan dan een vrijblijvend kennismakingsgesprek in – ik denk graag met je mee!
Gelukkig kun je zelf veel doen om een ijzertekort aan te pakken. Alleen meer ijzerrijke voeding is vaak niet genoeg. De manier waarop je lichaam ijzer opneemt, speelt namelijk net zo’n grote rol. Beginnen met het aanpassen van je voeding is een goede eerste stap, maar laat je daarbij het liefst begeleiden door een professional. In mijn tweede blog vertel ik je meer over de rol van voeding en darmgezondheid – en wat jij zelf kunt doen om je ijzerwaarden op peil te krijgen.
Lukt het niet om zelf de eerste stappen te zetten of wil je weten wat voor jouw specifieke situatie het beste is? Plan dan een vrijblijvend kennismakingsgesprek in – ik denk graag met je mee! Klik hier
Lukt het niet om zelf de eerste stappen te zetten of wil je weten wat voor jouw specifieke situatie het beste is? Plan dan een vrijblijvend kennismakingsgesprek in – ik denk graag met je mee! Klik hier
PLAN GRATIS KENNISMAKING
Plan een vrijblijvend kennismakingsgesprek in met orthomoleculair diëtist Romée, Ze denkt graag persoonlijk met je mee wat voor jou de beste stap is. Plan hier jouw telefonische kennismaking:
Begeleiding om ijzerwaarden in kaart te brengen?
